- Vader Boy en zoon Niek van Droffelaar zijn overtuigd van de positieve impact van zogenoemde ‘wilderness trails’ op professionals én bedrijven.
- In hun gezamenlijke podcast Leaders into the Wild gaan ze met gasten in gesprek over het effect van wildernis- en natuurervaringen op hun carrière en levensloop.
- Ervaringen in de natuur creëren volgens het duo de rust en ruimte om echt om je heen te kijken, waardoor je nieuwe verbanden gaat zien.
- Lees ook: Tip voor leiders van de beste bestuurder van een kleine gemeente: als je vertrouwen wilt winnen, moet je vertrouwen geven.
Sinds de coronapandemie zijn steeds meer mensen zich bewust van het positieve effect van regelmatig naar buiten gaan. Niet alleen in je vrije tijd, maar juist ook als welkome afleiding van of inspiratie voor je werk.
De helende en inspirerende werking die de natuur kan hebben, is iets waar Boy en Niek van Droffelaar zich al jaren bewust van zijn en waar ze zich inmiddels ook professioneel mee bezighouden.
Vader Boy stortte zich na zijn pensioen op wetenschappelijk literatuuronderzoek over de impact van natuurervaringen op leiderschapsontwikkeling en promoveerde in 2020 op dit onderwerp. Zoon Niek is partner bij De Transformatiegroep, een bedrijf dat leiderschapsprogramma’s biedt en ontwikkelingstrajecten begeleidt, met de natuur als leidraad.
Samen maken ze de podcast 'Leaders into the Wild', waarin ze met gasten spreken over het effect van wildernis- en natuurervaringen op hun carrière en levensloop.
Waar is jullie fascinatie voor de invloed van natuurervaringen op carrièreontwikkeling ontstaan?
“Mijn interesse voor dit onderwerp begon dus pas na mijn pensioen”, vertelt Boy. “Ik kreeg destijds een behoorlijke draai om mijn oren doordat ik een hartoperatie moest ondergaan. Ik besefte dat ik tijdens mijn werkende leven soms aan mezelf voorbij ben gelopen en besloot anderen te coachen om hen daarvoor te behoeden. In dat kader kwamen toen ook de wilderness trails van de Foundation of Natural Leadership op mijn pad.
“De eerste trail die ik zelf deed was zo’n levensveranderende ervaring - zowel qua professionele als persoonlijke inzichten - dat ik besloot de facilitatorstraining bij de organisatie te volgen, waardoor ik nu ook bekwaam ben om dit soort trails te begeleiden. Toen bleek dat er in de literatuur ontzettend weinig te vinden is over het effect van dit soort trajecten, besloot ik er zelf onderzoek naar te doen, wat uiteindelijk dus resulteerde in een promotietraject aan de Universiteit van Wageningen.”
“Met een vader die zo in de materie dook, kon ik natuurlijk niet achterblijven”, lacht Niek die psychologie ging studeren in de tijd dat zijn vader met pensioen ging. “We hebben het heel veel over dit onderwerp gehad. Bij De Transformatiegroep komen mijn achtergrond als psycholoog en mijn overtuiging dat de natuur verbindt en inspireert op een mooie manier samen in de programma’s die we samenstellen voor onze klanten."
Wat zijn de lessen die professionals mee kunnen nemen uit de natuur?
“Door de ongerepte natuur in te trekken en daar volledig op jezelf toegewezen te zijn, ontstaat er een bewustzijn waar in ons dagelijkse, jachtige leven geen ruimte voor is”, stelt Boy. “Dat merkte ik zelf ook tijdens de trails die ik deed in Afrika. Je hebt de rust en ruimte om echt om je heen te kijken waardoor dingen op hun plek vallen en je verbanden gaat zien die je niet eerder zag.”
“Zelf maakte ik in een Zuid-Afrikaans natuurpark bijvoorbeeld mee dat we op het punt stonden een rivier over te steken toen er vanaf de overkant een olifant naderde. Zo’n ontmoeting kan levensgevaarlijk zijn als het beest zich bedreigd voelt. Maar toen we hem de ruimte gaven, stak hij rustig over, snuffelde nog even nieuwsgierig aan de rugzakken die we al aan de oever van de rivier hadden neergelegd en vervolgde zijn pad. Dat moment heeft me gegrepen en laten inzien dat het op momenten heel belangrijk kan zijn om even rust te nemen en een ander de ruimte te geven.”
“De natuur is zoveel groter en krachtiger dan wij zijn, dat zorgt voor zelfreflectie. Je gaat beseffen dat wij er als mens onderdeel van zijn en dat we dat moeten koesteren. Het maakt nederig.”
“Tijdens mijn onderzoek zag ik dat deelnemers aan wilderness trails het vrijwel zonder uitzondering een life changing experience noemen en dat het hun leiderschapsstijl verandert van ‘ego-system awareness’ naar meer ‘eco-system awareness’, wat onmiskenbaar een positief effect heeft op hun organisaties. Samengevat stellen ze dat er een transformatie heeft plaats gevonden van een cultuur van dirigeren en controleren naar een cultuur van vertrouwen en verbinden. Van een focus op korte termijn targets naar een purpose gedreven cultuur.”
“Daarnaast spreken ook veel deelnemers over een authentiek zelfvertrouwen dat ze meenemen vanuit de ervaring, omdat ze tijdens het traject op zichzelf aangewezen waren en dat gelukt is.“
Ook Niek ziet tijdens zijn werk wat er gebeurt als invloeden van buitenaf worden weggehaald. “In mijn werk zie ik niet alleen de invloed van de natuur op leiderschap, maar ook wat het kan doen binnen een team”, vertelt hij. “In eerste instantie raken mensen ontheemd als we de natuur intrekken zonder laptops en telefoons, maar als snel gaan ze op andere dingen letten en zien, voelen en horen ze dingen die hen normaal ontgaan. Binnen een groep is dat heel goed voor de onderlinge verbinding omdat mensen meer aandacht voor elkaar hebben. Oprechte aandacht zonder afleiding.”
Maar kunnen we die lessen niet ook op andere manieren leren? Moeten we onze ontwikkeling niet stoelen op kennis in plaats van op ervaringen?
Boy: “Natuurlijk is dat ontzettend belangrijk, maar op een gegeven moment in je carrière komt er vaak een moment dat vraagt om andere vaardigheden dan cognitieve kennis. Leiders moeten ook vertrouwen op hun intuïtie en zichzelf ontwikkelen als persoon om sterk genoeg in hun schoenen te staan om de uitdagingen op werkgebied het hoofd te kunnen bieden.”
“Uit mijn onderzoek blijkt dat inzichten die men in de wildernis opdoet, veel langer blijven hangen. Wat ik ‘wauw-ervaringen’ noem - zoals mijn ervaring bij de rivier - blijven hangen in je brein en komen op belangrijke momenten weer naar boven.”
Dus moeten we nu allemaal naar Afrika?
Niek: "Je hoeft er dus niet per se ver voor te reizen. Wij gaan met onze klanten vaak trajecten aan die dichterbij huis liggen. Ook in Nederland zijn er gebieden waar je into the wild kunt gaan.”
Maar vader en zoon gunnen iedereen een ervaring waarbij ze op zichzelf zijn toegewezen in de natuur en zijn er dus van overtuigd dat het effect ervan nog lang door zal werken, ook in het werkende leven van de deelnemer en in het bedrijf waar diegene werkt.
Boy: “Dergelijke ervaringen zijn niet alleen goed voor de deelnemer zelf maar het sijpelt dus ook door binnen organisaties. Het sluit ook aan bij de inner development goals waar veel werkgevers tegenwoordig mee bezig zijn. In veel organisaties gaat het niet meer alleen over ‘wat moeten we doen?’, maar ook over ‘hoe moeten we het doen?’. Werkgevers vinden gelijkwaardigheid en inclusiviteit belangrijk, maar hoe pak je dat aan? Met dit soort programma’s creëer je niet alleen ruimte voor personen maar uiteindelijk ook voor het collectief.”